Sovjet chirurgen
We zijn allemaal op de hoogte van de zeer ambitieuze plannen van dr. Sergio Canavero, die gezegd had dat hij het liefst nog in 2017 een hoofdtransplantatie wilde uitvoeren bij mensen. Het lijkt een haast onmogelijke opgave, mede door de complexiteit van de structuren die het hoofd verbinden met de rest van ons lichaam. De vele obstakels als het verbinden van het ruggenmerg en de extracorporale circulatie maken deze operatie haast onmogelijk. Men zou denken dat deze baanbrekende geneeskunde slechts recent is ontwikkeld, maar de technieken voor complexe orgaantransplantatie zijn al in de jaren 40 en 50 van de vorige eeuw ontwikkeld. En waar anders dan achter Het IJzeren Gordijn van de Sovjet Unie. Het waren vooral Vladimir Demikhov en Sergei Brukhonenko die als voorvaders stonden van de transplantatie chirurgie. Maar hoe hebben deze mannen daar precies aan bijgedragen?
Laten we eerst kijken naar de belangrijkste van de twee: Vladimir Demikhov. Deze Sovjet chirurg hield zich vooral bezig met dierproeven waar hij meerdere technieken ontwikkelde voor transplantatie van grotere organen. Zo creëerde hij in 1937 het eerste kunsthart en in de jaren 40 was hij verantwoordelijk voor de eerste hart-,long- en levertransplantatie bij honden. Zijn belangrijkste werk heeft hij echter in de jaren 50 uitgevoerd: hij slaagde erin om een CABG aan te leggen (bij een hond) en om de eerste hoofdtransplantatie uit te voeren (eveneens bij een hond). De resultaten van de hoofdtransplantatie waren verbluffend; het schepsel dat hij maakte werd door vele artsen als afgrijselijk of onethisch gestempeld. Het was een tweekoppige hond die alle vitale functies van een normaal dier had. Demikhov’s werk inspireerde vele artsen om transplantatiechirurgie naar een ander niveau te helpen. Zo bezocht Christian Bernard meerdere malen het lab van Demikhov om zijn technieken te gebruiken bij de eerste menselijke harttransplantatie in 1967. Ook heeft de Amerikaanse chirurg Robert White het werk van Demikhov gebruikt om later de eerste hoofdtransplantatie bij een aap mogelijk te maken.
Een andere arts die veel heeft bijgedragen aan de transplantologie is Sergei Brukhonenko. Zijn werk was echter nog meer omstreden dan dat van Demikhov. Hij kreeg bekendheid door het uitvinden van de hart-long machine die het mogelijk maakte om openhartoperaties uit te voeren. Maar zijn passie reikte verder dan alleen dat. Met behulp van zijn machines was hij is staat om het hoofd van een hond van het lichaam te scheiden en gedurende meerdere uren in leven te houden. Uit het beeldmateriaal dat gemaakt werd tijdens de experimenten blijkt dat het hoofd ook nog reageerde op prikkels, zoals reuk, tast smaak en gehoor. Vrij bizar. Toen hij zag wat er allemaal mogelijk was met zijn machine besloot hij om nog een stap verder te gaan. Hij wilde dood verklaarde honden ontdoen van bloed, met zijn hart-longmachine, om dat bloed vervolgens na 10 minuten weer in het lichaam te pompen. Uit zijn experimenten bleek dat de hond weer tot leven kwam. Dit experiment is eveneens op beeld gezet en kan op internet terug gevonden worden. Maar dat was voor Brukhonenko niet genoeg. Verschillende bronnen uit zijn onderzoeksteam meenden dat Brukhonenko zijn experimenten voorzette met doodverklaarde criminelen, die hij na hun executies uit het mortuarium haalde. Er zijn geen betrouwbare bronnen die verklaren wat er uit deze proeven naar voren kwam, maar het is wel duidelijk dat deze experimenten snel halt werden toe geroepen door de overheid van de Sovjet Unie. Wellicht vreesde men dat de machine van Brukhonenko zelfs in staat zou zijn om mensen uit de dood op te wekken..
Al met al zien we dat er best interessante en gruwelijke experimenten zijn uitgevoerd in de Sovjet Unie. Ook al is het duidelijk dat de grootste vooruitgang op dit gebied in het Westen is geboekt hebben deze experimenten wel iets mysterieus. Ik denk dat we het allemaal niet serieus overwegen of dr. Brukhonenko de real life dr. Frankenstein is, maar toch zullen we er waarschijnlijk nooit achter komen wat voor experimenten er allemaal nog meer zijn geprobeerd of daadwerkelijk uitgevoerd achter Het IJzeren Gordijn.
Dit vind je waarschijnlijk ook interessant:
